جرات تصمیمگیری را از مدیران گرفتهایم و طلبکارانه میگوییم چرا وضع ارز اینگونه است رییس اتاق تهران پرده از مافیای بازار ارز در امارات برداشت و اظهار کرد که عده ای صراف به دلیل حجم تبادلات ارزی ایران و این کشور همسایه قدرت تاثیر بر نرخ ارز در بازار آزاد را دارند.
گفتگوی شبکه ایران با یحیی آل اسحاق را در ادامه می خوانید:
وضعیت عمومی بازار ارز را چطور میبینید؟ ما الان در شرایطی به سر می بریم که تحریم شده ایم. مدیریت وضعیت کنونی احتیاج به یک درایت دارد. تدبیری که از یک ثبات نسبی برخوردار باشد. اگر تصمیم گیری های ارزی و فرآیند چگونگی استفاده از ارز دائم در حال تغییر باشد اقتصاد را ایجاد تلاطم و نارسایی می کند. اگر بانک مرکزی هر روز یک بخشنامه متفاوت بدهد و تصمیم های قبلی را نقض کند تمام ارکان اقتصاد را به هم می زند. شما همه تقصیر را به گردن بانک مرکزی میاندازید؟ نه اصلا منظورم این نیست. متاسفانه الان هر کسی به خودش اجازه میدهد که هر روز یک حرف بزند. مثلا فلانی در مجلس می گوید نرخ ارز باید یک نرخی شود، یکی دیگر میگوید سه نرخی. رییس بانک مرکزی هم اعلام می کند دنبال تک نرخی هستیم. این مجموعه تلاطم، تصمیم گیران صنعتی و تجاری را گیج می کند. نمی دانند که بر اساس چه تصمیمی باید در بنگاه خود مدیریت کند.
اصل این است که در محیطی کاملا غیر رسانه ای تصمیم گیری های نهایی اتخاذ شود سپس آن را با هماهنگی اعلام کنند. باید هماهنگی کامل میان مجلس و دولت باشد. در این موضوع به این مهمی باید مجموعه نظام یک نظر داشته باشد. مسئولان به ویژه نمایندگان مجلس، تصمیم های گرفته نشده و در فرآیند بررسی را نباید آنچنان نمود دهند که تصمیم قطعی است. به نظرم شورای پول و اعتبار باید مرجع تصمیم گیری در خصوص نرخ ارز باشد. می خواهم بگویم موضوع ارز یک موضوع ساده ای نیست. آن هم در شرایطی است که دشمن برنامه ریزی روزانه می کند یعنی دقیقا در تحرکات ارزی اثر عملیاتی دارد. دیدگاه های متفاوتی در خصوص تعیین نرخ ارز بین کارشناسان مختلف در گرفته است شما به عنوان فعال بخشی خصوصی و کسی که سابقه اجرایی در شرایط سخت دهه 60 را دارید چه نظری دارید؟ برخی اعتقاد دارند ما باید به سمت تک نرخی شدن ارز حرکت کنیم. دیدگاه دیگر چند نرخی را تجویز می کند. دلایل هر کدام هم متفاوت است. تجربیات چند نرخی را دیده ایم که فساد و سواستفاده داشته است به گونه ای که تا زمانی که کالا می آید باید مجموعه ای برای کنترل و نظارت باشد که ارز رانت دار به سلامت به مقصد برسد. یک مجموعه از کارهای امنیتی و پلیسی لازم دارد. از آن طرف، تک نرخی یعنی این که یک نرخ بگذاریم این به شرطی باقی می ماند که امکان کنترل و تعادل عرضه و تقاضا در آن شرایط ممکن باشد مثلا نرخ را 1000 قرار دهید اما اگر امکان تعادل نداشته باشد ممکن نیست در بازار ثابت بماند مثل شرایط کنونی. تعادل را باید در عمل و در بازار هم حفظ کرد. یک بخشی از کنترل بازار به مانور ارزی بستگی دارد و مقداری هم به سیاست های ارزی و اولویت ها. در کل اگر به دنبال تک نرخی شدن ارز می گردیم باید اقتضائات تعادل آن در بازار را حفظ کنیم. ارز هم اکنون با 5 نرخ متفاوت عرضه می شود ارز مرجع، دانشجویی، مسافرتی، آزاد و ... تفکیک این نوع ارز ها مشکل است. در یک دوراهی خطرناک به سر می بریم. اگر ارز را چند نرخی کنیم فساد داریم و رانت. حتی این چند نرخی ضربه به خود تولید می زند. بنابر این باید قبول کنیم که ارز موضوعی نیست که در یک جلسه درباره آن تصمیم گیری شود بلکه نیاز به یک نهاد فرماندهی و تصمیم گیری دارد که کنترل کند. الان برخی تصمیم گیری ها در بازار ارز از کشور امارات گرفته می شود که چند صراف آنجا نشستند و به دلیل تبادلات فراوان ما با امارات نرخ ارز را دستکاری می کنند. از بیرون روی این بازی نقش دارند. عرضه و تقاضا رابطه ای است بین اینجا و آنجا و نرخ را اینها تعیین می کنند. راهکار گذر از شرایط کنونی را در چه می بینید؟ آنچه می توان در این شرایط تجویز کرد اتخاذ یک جهت گیری به سمت ارز تک نرخی و یا هم نرخی است. یعنی جهت به سمت تک نرخی باید صورت گیرد. نباید صراحتا اعلام شود که ارز چند نرخی است. مشکلاتی در نظامات تصمیم گیری بانکها داریم و یکی از آن ها حداقل ریسک پذیری مدیران است. هیچ تصمیمی در بانک ها گرفته نمی شود مگر اینکه تمام ابعاد مساله حل شده باشد و سپس امضاها صورت می گیرد. جرات تصمیمگیری متناسب با شرایط بحران را از مدیران گرفتهایم و طلبکارانه میگوییم چرا وضع ارز اینگونه است. اگر جنگی هست مدیرانی تصمیم گیر لازم دارد. در شرایط جنگ اقتصادی کنونی، فرآیند تسریع و تعجیل و تسهیل باید در نظام بانکی وجود داشته باشد. تجربیاتی که در این 30 سال داشته ایم قدرت مدیریت شرایط کنونی را به ما می دهد. این باید به مدیران امید بدهد. وقت همدلی و اعتماد به همدیگر فرا رسیده است. |
کلمات کلیدی :